Félagsfræði i 3.F (f)

FÉL 3F6

Félagsfræði í 3. bekk, félagsfræðabraut, félagsfræðikjörsviði

 (Samsvarar að hluta FÉL 333 og FÉL 403 í Aðalnámskrá, en er að hluta aðeins í námskrá MS)

   Námslýsing

Haustönn: Fjallað um frávik og afbrot. Áhersla er lögð á að útskýra frávik og afbrot út frá félagsfræðilegu sjónarhorni og hvernig beitt er félagsfræðilegum hugtökum og kenningum á efnið. Áhrif frávika á samfélagið skoðuð. Kynntar ýmsar kenningar um frávik sem og gagnrýni á þær, þ.e. líffræðikenningar, sálfræðikenningar, samvirknikenningar og átakakenningar. Fjallað um skilgreiningu og flokkun afbrota. Um viðhorf Íslendinga til afbrota og refsinga. Um aðferðir samfélagsins til að taka á afbrotum, fangelsi á Íslandi og breytt viðhorf til refsiaðferða í tímans rás. Um fíkniefnaneyslu á Íslandi, orsakir, afleiðingar og úrræði.

Vorönn: Fjallað um helstu rannsóknaraðferðir félagsvísindanna, könnun, athugun, djúpviðtöl, tilraunir og skráðar heimildir og rætt um kosti þeirra og galla. Bornar saman megindlegar og eigindlegar rannsóknir og tengsl þeirra við kenningar skoðuð. Rætt um aðferðafræðileg og siðferðileg vandamál tengd rannsóknum og sú umræða tengd gagnrýninni umfjöllun um niðurstöður rannsókna. Rannsóknarferlinum lýst og fjallað um úrvinnslu, greiningu og kynningu gagna. Megináhersla er lögð á að auka áhuga, þekkingu og skilning nemenda á rannsóknaraðferðum félagsfræðinnar til þess að þeir verði færir um að meta, taka afstöðu til og fjalla á gagnrýninn hátt um rannsóknir félagsvísindamanna og beita þeim í nokkrum mæli.

   Markmið

Nemendur

-    beiti félagsfræðilegu innsæi við umfjöllun um félagsfræðileg viðfangsefni, t.d. frávik og afbrot

-    beiti öguðum vinnubrögðum, beri ábyrgð á eigin námi og geti unnið í samvinnu við aðra

-    geti tekið þátt í umræðum um félagsfræðileg viðfangsefni og myndað sér á þeim skoðanir sem byggjast á gagnrýninni hugsun

-    geti skilgreint frávik, áttað sig á mismunandi gerðum þeirra og beitt ólíkum kenningum um þau

-    geti skilgreint og gert sér grein fyrir helstu gerðum afbrota

-    geri sér grein fyrir mismun afbrota eftir kyni

-    þekki viðbrögð samfélagsins gagnvart afbrotamönnum og rök fyrir refsingum

-    geti beitt hugtakinu altæk stofnun

-    þekki og geti lagt mat á ólíkar leiðir samfélagsins til að taka á afbrotum

-    geri sér grein fyrir orsökum og afleiðingum fíkniefnaneyslu

-    geti skilgreint félagsfræði sem vísindagrein

-    geri sér grein fyrir hugtökunum kenning og rannsókn og greini tengsl á milli þeirra

-    geri sér grein fyrir helstu rannsóknaraðferðunum og meti kosti þeirra og galla

-    þekki muninn á megindlegum og eigindlegum rannsóknum og tengi þær við félagsfræðikenningar

-    velji rannsóknaraðferð fyrir tiltekið rannsóknarefni og rökstyðji valið

-    þekki og geti lagt mat á aðferðafræðileg og siðferðileg vandamál í rannsóknum

-    þekki vísindalegan rannsóknarferil og geti beitt honum á valin rannsóknarefni

-    geti sett fram rannsóknarspurningar og tilgátur um valin rannsóknarefni

-    geti gert einfalda félagsfræðilega rannsókn, skrifað um hana skýrslu og kynnt niðurstöður á viðeigandi hátt

-    geti lagt gagnrýnið mat á niðurstöður rannsókna sem kynntar eru í fjölmiðlum

   Kennsluaðferðir                                                                                 

Kennslan byggist á fyrirlestrum, myndböndum, umræðum, vettvangsferðum og einstaklings- og hópverkefnum nemenda. Nemendur vinna rannsóknarverkefni þar sem þeir fá þjálfun í að beita rannsóknaraðferðum félagsvísindanna, fylgja vísindalegum rannsóknarferli og skrifa rannsóknarskýrslur. Áhersla er lögð á hópvinnu og sjálfstæð og öguð vinnubrögð nemenda.

  Námsmat     

Annareinkunnir byggjast ýmist á símati eða skriflegu prófi í lok anna ásamt vinnueinkunn. Símat og vinnueinkunn byggist á mati á stærri og minni verkefnum, vinnuferlinu við rannsóknarvinnuna, rannsóknarskýrslum, umræðum og skyndiprófum.