Félagsfræði 2.F (f)

FÉL 2F6

Félagsfræði í 2. bekk, félagsfræðabraut, félagsfræðikjörsviði

(Samsvarar FÉL 203 og FJÖ 103 í Aðalnámskrá)

   Námslýsing

Megináhersla er lögð á að nemendur öðlist dýpri skilning á félagsfræðilegum hugtökum og kenningum og geti beitt þeim við túlkun og greiningu á samfélaginu, bæði almennt og á tiltekin viðfangsefni. Kynnt eru sjónarhorn og aðferðir félagsfræðinnar og farið yfir hugmyndir frumkvöðla félagsfræðinnar. Kynntar eru helstu kenningar félagsfræðinnar m.a. samvirkni-, átaka-, og samskiptakenningar. Samfélagið er skoðað í ljósi mismunandi kenninga og nokkrar þekktar rannsóknir innan félagsfræðinnar skoðaðar. Útskýrðar kenningar um táknræn samskipti, m.a. um samskipti án orða og þróun sjálfsins í samspili við umhverfið. Afmörkuð viðfangsefni, t.d. félagsleg lagskipting og kynhlutverk, skoðuð út frá hugtökum og kenningum félagsfræðinnar.

Fjallað er ítarlega um fjölmiðla, svo sem sjónvarp, útvarp, dagblöð, kvikmyndir og netmiðla. Ýmsar aðferðir við birtingu upplýsinga og framsetningu fjölmiðlaefnis kynntar og saga, einkenni og möguleikar fjölmiðla skoðaðir. Áhersla er lögð á að nemendur þjálfist í að beita félagsfræðilegu sjónarhorni á fjölmiðla, tileinki sér gagnrýnið hugarfar gagnvart fjölmiðlum og geti greint áhrif þeirra á viðhorf og mótun einstaklinga. Kynntar eru helstu rannsóknir og kenningar um fjölmiðla t.d. um hlutverk þeirra og áhrif. Fjölmiðlar skoðaðir út frá félagsfræðikenningum. Fjallað um fréttaflutning í nútímasamfélagi og hvernig fjölmiðlar og fréttastofur meðhöndla fréttir. Um auglýsingar, markhópa þeirra og birtingu staðalmynda í auglýsingum. Um lög og reglugerðir um fjölmiðla á Íslandi.

   Markmið

Nemendur

-    geri sér grein fyrir félagsfræðilegu innsæi og verði færir um að beita því á samfélagsleg málefni

-    beiti öguðum vinnubrögðum, beri ábyrgð á eigin námi og geti unnið í samvinnu við aðra

-    geti tekið þátt í umræðum um samfélagsleg málefni og myndað sér skoðanir sem byggjast á gagnrýnni hugsun

-    þekki til helstu frumkvöðla félagsfræðinnar og geti lýst framlagi þeirra til greinarinnar

-    geri sér grein fyrir og geti beitt félagsfræðikenningum til að skoða félagsfræðileg viðfangsefni

-    geti útskýrt táknræn samskipti og þekki kenningar um sjálfsmyndina

-    skilgreini og beiti helstu hugtökum sem tengjast félagslegri lagskiptingu, svo sem stétt, stöðu og félagslegum hreyfanleika

-    geri sér grein fyrir helstu kenningum um lagskiptingu og beiti þeim á ólík samfélög

-    geti skilgreint hugtakið fátækt og fjallað um fátækt á Íslandi

-    skilji og geti lagt mat á kenningar um kynhlutverk

-    geti útskýrt hvernig kynhlutverk lærast í gegnum félagsmótun

-    geti fjallað um ólíka boðskiptahætti, allt frá munnlegum boðskiptum til Netsins

-    þekki helstu tegundir fjölmiðla, geri sér grein fyrir hvað fjölmiðlar eiga sameiginlegt og fyrir sérstöðu hvers um sig

-    skilji hvað mótar fjölmiðla samfélagsins og þekki þau öfl sem hafa áhrif á slíka mótun

-    þekki aðalatriði í sögu fjölmiðlunar á Íslandi

-    geri sér grein fyrir áhrifum fjölmiðla á viðhorf og hegðun einstaklinga

-    geti beitt félagsfræðikenningum til að fjalla um hlutverk fjölmiðla og áhrif þeirra á einstaklinga og samfélag

-    viti hvernig fréttir berast til fjölmiðla og hvernig þær eru meðhöndlaðar

-    geri sér grein fyrir áhrifum auglýsinga, m.a. staðalmyndum í auglýsingum

-    þekki til mikilvægra laga og reglna um starfsemi fjölmiðla, svo og til forsendna þeirra

   Kennsluaðferðir

Kennslan byggist á fyrirlestrum, vettvangsferðum og einstaklings- og hópverkefnum nemenda. Áhersla er lögð á frumkvæði, sjálfstæði og þátttöku nemenda í kennslustundum. Áhersla er lögð á fagleg og öguð vinnubrögð og ætlast er til að nemendur geti nýtt sér veraldarvefinn við upplýsingaöflun.

   Námsmat

Annareinkunnir byggjast ýmist á símati eða skriflegu prófi í lok anna ásamt vinnueinkunn. Símat og vinnueinkunn byggist á mati á stærri og minni verkefnum og skyndiprófum.